 Ancak, bu rengin yalnızca bir meyveyle sınırlı kalmadığını fark etmek gerekiyor. Renk teorisinde, şeftali tonu sarı, turuncu ve pembe öğelerin karışımıyla belirleniyor. ([Alphapedia Enciclopedia Libre][2])
Tarihsel açıdan bakıldığında, pastel tonlar arasında yer alan şeftali, özellikle 20. yüzyıl ortalarında dekorasyonda ve moda dünyasında “konfor ve modernlik” işareti olarak yükseldi. ([yaot.io][3]) Bu durumda şunu sormadan geçemeyiz: Şeftali renginin kökeni doğadan çıkıp bir trend rengine dönüşürken, bu geçiş bize gerçekten ne söylüyor? Toplumsal ve kültürel kodlarımız şeffaf mı yoksa tasarlanmış mı?
—
Günümüzde Şeftali Rengine Karşı Karşımıza Çıkan Gerçekler
Günümüzde şeftali rengi hem dekorasyonda hem de moda ve dijital tasarım dünyasında ciddi bir varlık gösteriyor. Renk uzmanları bu tonun “uyum ve sıcaklık” mesajı verdiğini söylüyor. ([Art in Context][4]) Örneğin, internet üzerinde “peach color palettes” başlıklı çalışmalarda şeftali tonlarıyla birlikte kullanılan renk kombinasyonlarının sayısı azımsanmayacak düzeyde.
Ama durun: burada eleştirilmesi gereken bir nokta var. Bu kadar çok kullanılmasının ardında, sadece estetik değil, tüketim mantığı olma ihtimali de bulunuyor. Mesela, dekorasyon sektöründe “huzur veren pastel tonlar” etiketiyle satılan şeftali rengi, gerçekten huzur mu yaratıyor yoksa trendin bir parçası olmak mı sağlıyor? Ayrıca her mekân için uygun olmayabilir: bazı alanlarda tonun sıcaklığı boğucu ya da fazla “tatlı” kaçabilir. Renk psikolojisi kaynaklarına göre şeftali tonu “fazla tatlı” ya da “hafif ciddiyetsizlik” olarak da algılanabilir. ([Art in Context][4])
Tasarımcıların ve markaların bu rengin insan psikolojisindeki etkilerine dair söylemleri kulağa hoş geliyor, ancak şu soruyu sormalıyız: Gerçekten bu etki ölçülebilir mi? Yoksa “şeftali = güven, sıcaklık” gibi basitleştirilmiş bir pazarlama formülü mü?
—
Gelecekte Şeftali Renginin Potansiyeli ve Tartışmalı Yönleri
2024 yılının rengini seçen Pantone kurumunun “Peach Fuzz (PANTONE 13‑1023)” tonunu tercih etmesi, şeftali rengine dair söylemlerin artık sadece moda ya da dekorasyon dünyasının ötesine geçtiğini gösteriyor. ([TIME][5]) Bu seçim, empati, sıcaklık, birlik duygusu gibi kavramlarla ilişkilendirilmiş durumda. Ama bu güçlü mesajların bir kısmı, “renkyle bizim ruh hâlimizi değiştirebiliriz” kadar iddialı görünebilir. Gerçekten renk değişimiyle sosyal ya da psikolojik çözüm üretilebilir mi?
Geleceğe bakarsak, şeftali rengi dijital dünyada da daha fazla karşımıza çıkacak: kullanıcı arayüzlerinde yumuşak vurgular, sürdürülebilirlik temalı markalarda sıcak bir referans olarak kullanılabilir. Ama burada eleştirel bakış açımız devreye giriyor: Eğer her marka şeftali kullanıyorsa, bu renk de anlamını yitirmeye başlarsa ne olacak? “Trend rengi” olmak, özünü tüketir mi?
Bir diğer tartışma konusu: kültürel bağlamlar. Renk algısı kültürden kültüre değişkenlik gösteriyor. Şeftali rengi Batı’da pozitif algılar taşırken, başka bir kültürde farklı çağrışımlara sahip olabilir. Renk uzmanları bu konuda uyarıyor. ([wix.com][6]) Bu da şu soruyu akla getiriyor: Biz şeftali rengini global bir evrensel ‘iyi hissetme’ rengi olarak mı sunuyoruz? Yoksa aslında bir batı estetiğini evrenselleştirmeye çalışıyor muyuz?
—
Sonuç olarak, şeftali rengi, doğal köklerinden çıkarak günümüzde güçlü bir görsel ve kültürel araç haline gelmiş durumda. Ancak bu yalnızca “tatlı pastel tondur, alırız kullanırız” kadar basit değil: İçinde tüketim dinamiklerini, kültürel kodları ve psikolojik temsil gücünü barındırıyor. Ve evet, bir rengin bu kadar konuşuluyor olması bizi düşündürmeli. Sizce, şeftali rengi sadece sıcak bir aksesuar mı yoksa bilinçli bir tercih aracı mı?
[1]: “Peach (color)”
[2]: “PEACH COLOR: Meaning, Psychology and Types – ALPHAPEDIA”
[3]: “Peach Color Meaning – Psychology & Symbolism | YAOT”
[4]: “Meaning of the Color Peach – The Mystique of This Gentle Hue”
[5]: “Pantone’s 2024 Color of the Year Symbolizes Human Compassion and Connection”
[6]: “The meaning behind the color Peach – Wix.com”