Kategori: Makaleler

Ben, sihirli dünyaların — yani fantastik kurgu dünyalarının — arkasında yatan psikolojik dinamikleri merak eden biri olarak soruyorum: Minerva McGonagall “animagus” mu? Bu soruyu sormak — yalnızca kurgu literatürüne dair merak değil — aynı zamanda kimlik, dönüşüm, içsel/ dışsal benlik gibi kavramları düşünmek demek. Aşağıda, bu soruyu bir “psikolojik mercek”ten inceleyerek, bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji boyutlarıyla tartışacağım. McGonagall Animagus mu? — Mit mi, Gerçek mi? Evet — kurgusal evrende McGonagall kayıtlı bir animagus. ([Harry Potter Wiki][1]) – Animagus: Bir büyücünün / cadının istediği zaman iradesiyle hayvana dönüşebilme yeteneği. ([Harry Potter][2]) – McGonagall’ın hayvan formu: “gümüş–siyah çizgili bir kedi (tabby…

Kızılay’da Kan Grubu Öğrenilir Mi? Ekonomik Perspektiften Bir Değerlendirme Kaynakların Sınırlılığı ve Seçimlerin Sonuçları: Bir Ekonomistin Girişi Kaynaklar sınırlıdır, bu nedenle seçimler yapmak zorundayız. Ekonomi biliminin temel ilkelerinden biridir bu. Hem bireyler hem de toplumlar, kaynakları en verimli şekilde kullanabilmek için sürekli olarak tercihler yapmak zorundadır. Bu durum, sağlık hizmetlerinden bireysel kararlarımıza kadar geniş bir yelpazede geçerlidir. Peki, Türkiye’deki sağlık sisteminin önemli aktörlerinden biri olan Kızılay, bir bireyin kan grubunu öğrenebilmesi için gerekli olan bu tür bir hizmeti nasıl sunuyor? Kızılay’ın kan bağışı yapma ve kan grubu öğrenme hizmetlerinin ekonomik yönleri üzerine düşündüğümüzde, kaynakların nasıl dağıtıldığı, bu hizmetlerin talep ve…

Konyak Sert Mi? Toplumsal Yapılar, Cinsiyet Rolleri ve Kültürel Pratikler Üzerine Bir Sosyolojik Bakış Bir Araştırmacının Samimi Girişi: Toplumsal Yapılar ve Bireylerin Etkileşimi Toplumları anlamaya çalışan bir sosyolog olarak, her gün karşılaştığımız normalin, alışkanlıkların ve değerlerin aslında ne kadar karmaşık yapılarla şekillendiğini keşfetmek, insanlık için oldukça etkileyici bir yolculuktur. Toplumsal yapılar, bireylerin düşünce ve davranışlarını yönlendiren unsurların başında gelirken, bu yapıların içinde cinsiyet rolleri, kültürel pratikler ve normlar önemli bir yer tutar. Şimdi bir adım geri çekilip, “konyak sert mi?” sorusuna odaklanarak, hem bir içkiyi hem de onun toplumsal anlamını inceleyeceğiz. Bu soruyu anlamak, sadece bir içkiyi sorgulamaktan daha fazlasıdır;…

Kadınlar Neden Cinsel İlişkiye Girmek İstemez? Felsefi Bir Bakış Bir filozof olarak, insan davranışlarını anlamaya çalışırken ilk sorularım her zaman temelde nedendir ve neyi anlamaya çalışıyor olabiliriz şeklinde başlar. Cinsel ilişki, toplumsal ve bireysel bağlamlarda geniş bir etki alanına sahip bir eylemken, bazen bir insanın bu eylemi reddetmesi üzerine derinlemesine düşünmek, oldukça karmaşık bir sorunun keşfi olabilir. Kadınların cinsel ilişkiye girmemek istemesi, birçok bakış açısıyla sorgulanabilir. Bu yazıda, bu soruyu etik, epistemoloji ve ontoloji perspektiflerinden ele alacak ve kadınların cinselliğe yönelik farklı tutumlarının ardındaki felsefi derinlikleri tartışacağız. Etik Perspektiften: Özgürlük ve Zorunluluk Etik, doğru ve yanlış, adalet ve özgürlük gibi…

Nöfer Ne Demek? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Açısından Bir İnceleme “Nöfer” kelimesi, birçoğumuzun kulağında pek de tanıdık olmayan, ancak İstanbul sokaklarında duyabileceğiniz bir kelimedir. Peki, nöfer ne demek? Hemen her gün karşılaştığımız, ancak çoğu zaman yüzeysel olarak geçiştirdiğimiz bu kelime, aslında toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet açısından çok önemli bir soruya işaret ediyor. Bu yazımda, nöfer kelimesinin ne anlama geldiğini, İstanbul’un çeşitli yerlerinden örneklerle, farklı toplumsal grupların nasıl etkilediğini inceleyeceğim. Nöfer Ne Demek? Toplumsal Bir Kavramın Derinlikleri “Nöfer” kelimesinin kökeni, genellikle İstanbul’un sokaklarında, bazı semtlerinde, bazen de toplu taşımalarda duyabileceğiniz bir kelimedir. Kelime, aslında “yavaş” veya “gösteriş…

Herhangibir Ayrı Mı? Psikolojik Bir Mercekten Bakış İnsanların davranışlarını, düşüncelerini ve duygularını anlamak, beni hep büyülemiştir. Neden bazı insanlar belirli durumlarla daha kolay başa çıkabilirken, diğerleri bu süreçte zorluklar yaşar? Neden benzer koşullar altında farklı bireyler bambaşka tepkiler verir? “Herhangibir ayrı mı?” sorusu, aslında hepimizin kendimize sorduğumuz bir sorudur. Kimse kendini bir kategoriye sokmak istemez, ancak bazen içinde bulunduğumuz durumlar ve yaşadığımız duygular, bizleri başkalarından farklı kılar. Ancak, bu farklılıkları anlamak için psikolojik açıdan bakmak, hem daha derin bir farkındalık yaratabilir hem de kendimize dair keşifler yapmamıza yardımcı olabilir. Bu yazıda, “herhangibir ayrı mı?” sorusunu psikolojik üç temel perspektiften inceleyeceğiz:…

Kortizonlu Göz Kremi Ne İşe Yarar? Kendi Deneyimimden Yola Çıkarak İstanbul’un yoğun temposunda, iş hayatım ve kişisel yaşantım arasında bazen bir denge kurmak zor oluyor. Günlük koşuşturma içinde, sağlığımızı çoğu zaman ihmal edebiliyoruz. Geçenlerde bir arkadaşımın tavsiyesiyle, kortizonlu göz kremi kullanmaya başladım. Başlangıçta, kortizonlu bir ürünün göz çevresine nasıl bir etkisi olabileceği konusunda kafamda birçok soru vardı. “Kortizonlu göz kremi ne işe yarar?” diye düşündüm, çünkü kortizon kelimesi hep korkutucu bir etki yaratmıştı kafamda. Peki, gerçekten o kadar zararlı mıydı? İşte bu yazıda, kortizonlu göz kremlerinin ne işe yaradığını, nasıl kullanıldığını ve bana ne gibi değişiklikler getirdiğini paylaşacağım. Kortizonlu Göz…

Doğruluk ve Tekrar Nedir? Verilerin Ardındaki Gerçek Hikayeler Ankara’da, sabah işe gitmek için evden çıktığımda ilk işim hemen bir kahve alıp, gazete veya internetten gündemi takip etmek. Hangi ekonomi haberi ilginç, hangi şirketin hisseleri yükseldi, hangi yeni analizde neler söylenmiş diye gözden geçiriyorum. Ama hep aklımda şu soru var: Doğruluk ve tekrar nedir? Her şeyin gerisinde ne yattığını hep merak ettim. Verilerin gücü, analizin doğruluğu ve tekrarın ne kadar önemli olduğunu keşfetmeye çalıştım. Ve bu yazıda, hayatın içinde doğruluğu ve tekrarın ne demek olduğunu, hem kişisel deneyimlerimden hem de veri dünyasından harmanlayarak anlatmaya çalışacağım. Hazırsanız, başlayalım. Doğruluk ve Tekrar: Bir…

Destan Ne Demek Kısa ve Öz? Ankara’nın soğuk kış sabahlarından birinde, kahvemi yudumlarken aklıma takılan bir şey oldu. Küçükken annemle birlikte kitap okurduk, o zamanlar çok sevdiğim bir destanı vardı. O kadar etkilenmiştim ki, büyüdüğümde bir gün “destan”ların ne kadar önemli olduğunu anlatacağım diye düşünürdüm. Ama şimdi, yıllar sonra, “destan ne demek?” diye kendime sordum ve şunu fark ettim: Bu basit bir kelime, ama arkasında derin bir anlam barındırıyor. Peki, destan ne demek? Hadi gelin, bunu biraz açalım. Destan: Kelimenin Köklerine İniyoruz “Destan” kelimesi, aslında bir olayın, bir kahramanın ya da bir toplumun büyük başarılarının anlatıldığı uzun ve etkileyici bir…

Bezzar Hadisleri ve Siyasal Meşruiyet: Güç İlişkileri ve Toplumsal Düzenin Yansıması Güç ilişkileri, toplumları şekillendiren, farklı aktörler arasında sürekli bir etkileşim içinde olan dinamiklerdir. Bu ilişkiler yalnızca fiziksel ve ekonomik boyutlarla sınırlı kalmaz, aynı zamanda sembolik ve ideolojik düzeyde de toplumsal yapıyı inşa ederler. Meşruiyet, toplumları düzenleyen ideolojilerin temeli olarak karşımıza çıkar; her toplum, belirli bir iktidar yapısının ya da ideolojinin geçerliliğini kabul ederek kendini organize eder. Bu bağlamda, siyasetin doğasında, belirli öğelerin, örneğin dini metinlerin ya da ideolojik söylemlerin, meşruiyet kazanması ve toplumsal düzenin temellerini atması önemli bir yer tutar. Bezzar hadislerinin sahih olup olmadığına dair tartışmalar, aslında iktidar…